Jan Wisse en de ondergang van s.s. Hilversum

Jan Wisse.
Dit verhaal ontving ik van Peter Wisse uit Terneuzen:

Jan Wisse heeft jaren gevaren op de z.g. “Wilde vaart”. Hij was dan meestal maanden van huis. Als zijn schip in een Nederlandse of Belgische haven lag, kon hij snel een bezoek aan huis brengen. Het is een keer voorgekomen dat hij met de trein vanuit Rotterdam naar huis kwam en nog voor hij thuis was lag er al een telegram dat hij direct terug moest komen. Bij welke rederijen hij dan heeft gevaren is niet bekend.
Later heeft hij gevaren bij een Engelse maatschappij , de General Steam Navigation Co. Ltd., die een geregelde dienst onderhield tussen verschillende Engelse havensteden (Londen, Liverpool) en havensteden van het Europese vasteland, o.a. ook op Gent. Hij heeft gevaren op de “River Scheldt” en de “River Thames”.
Het is bekend dat hij in Londen de Terneuzenaar Oele tegenkwam die vertelde dat er in Nederland een prinsesje was geboren. Dit moet hoogstwaarschijnlijk Juliana zijn geweest (geboren 30 april 1909).
Toen in 1914 de Eerste Wereldoorlog uitbrak is hij op aanraden van zijn vrouw en familie aan de wal gaan werken, i.v.m. de gevaren van de oorlog. Hij heeft een tijd gewerkt als trammachinist bij de ZVTM (Zeeuwsch- Vlaamse Tramwegmaatschappij) , maar zijn hart ging uit naar het water. Hij vertoefde in zijn vrije tijd veel langs de sluizen van Terneuzen.
In die periode was de “Hilversum” op weg naar Gent en in Terneuzen moest de machinist van boord met een blindedarm-ontsteking. De kapitein vroeg aan het sluispersoneel of ze toevallig iemand kenden die als machinist mee kon varen. Direct werd de naam van Jan Wisse genoemd, die hier gretig op in ging. Zodoende werd Jan Wisse machinist op de “Hilversum”. Hij heeft hier nog enkele jaren op gevaren tot aan zijn noodlottig einde.
Het was de bedoeling dat dit zijn laatste reis zou worden, hij zou in Le Havre afmonsteren.

Jan Wisse behoorde tot de zes zeelieden die omkwamen na het vergaan van het ss “Hilversum”.
Het was, in ballast,op weg van Le Havre naar Barry (Wales) toen het op 24 juni 1917 op 5 mijl ten oosten van Lundy Island op een mijn liep, die gelegd was door de Duitse onderzeeboot “UC 51”.
Volgens een verklaring van een overlevende van deze scheepsramp waren alle opvarenden al van boord voordat het schip zonk. Op het laatste moment wilde de kapitein nog papieren in veiligheid brengen. De sloep waarin hij zich bevond ging terug naar het in zinkende toestand verkerende schip. Toen zij daar aankwamen verdween het schip plotseling in de diepte en sleurde de sloep met inzittenden, waaronder Jan Wisse, met zich mee.
De kapitein was Jeppe Wiebes uit Schiermonnikoog. De weduwe van de kapitein kreeg na maandenlange onzekerheid te horen dat hij was omgekomen. Uiteindelijk kreeg ze wat pensioen van de maatschappij, maar de dagen van zijn vermissing waren er afgetrokken. Waarschijnlijk is dit ook gebeurd met de vrouw van Jan Wisse.
De rest van de bemanning wordt aan boord genomen door het Engelse HMS “Night Hawk” en in Millford (Eng.) aan land gezet.
De “UC 51” is op 13 november 1917 in het Engels Kanaal tot zinken gebracht door de distroyer HMS “Firedrake”.
Het s.s. “Hilversum”, 1505 ton, is gebouwd in 1883 op de werf Tyne Iron Shipbuilding Co. Ltd. te Newcastle als” Isle de France” en in1897 aangekocht door de Stoomvaart Mij. Oostzee” (Vinke & co) te Amsterdam .De naam Hilversum komt van de woonplaats van de familie Vinke.
De UC51 met de naam “Hans Galster” met als commandant Wilhelm Schreuder, was een mijnenleggende onderzeeëer van het type UCII .
s.s. Hilversum.

Komende week meer info over de ondergang van dit schip, s.s. Hilversum. Dan het verhaal van Jeppe Wiebes, de kapitein uit Schiermonnikoog.